tylko i wyłącznie
-
-anse i -ansy9.10.20079.10.2007Niektóre rzeczowniki kończące się na -ans mają w słownikach podwójną formę mianownika lm. -anse/-ansy (pasjans, ambulans, dyliżans, romans), inne mają wyłącznie -ansy (szympans, sekans, sekstans, trans), a jeszcze inne tylko -anse (kwadrans, niuans, fajans, rezonans). Czy istnieje reguła pozwalająca rozpoznać przypadek bez zaglądania do słownika (nie zawsze jest pod ręką, a intuicja zawodzi)? Np. fidrygans?, bilans?, uzans?, rothmans (papieros marki Rothmans)?
-
czy i kto z by
12.01.202412.01.2024Dzień dobry. Chciałbym się jeszcze odnieść do ostatniego mojego pytania i odpowiedzi, którą otrzymałem od Państwa. Dotyczyło ono słów boby, toby. Tym razem spytam: kiedy piszemy czy by, a kiedy czyby, kiedy kto by, a kiedy ktoby. A może tylko i wyłącznie piszemy czy by, kto by?
Z najlepszymi życzeniami świątecznymi dla Państwa
Mirek
-
głusi i głuchoniemi
5.09.202128.04.2003Czy określnie głuchoniemy ma choć w niewielkim stopniu zabarwienie pejoratywne? Czy jest to być może okreslenie już dziś przestarzałe? Czy można je stosować jako synonim słowa niesłyszący?
-
imiona obce i ich polskie odpowiedniki3.02.20103.02.2010Czy tłumaczeniem imion obcych na język polski rządzi jakaś jednoznaczna reguła? Pisze się np. Paweł Apostoł, ale Paul McCartney. W przedwojennym piśmiennictwie tłumaczono wszystkie imiona i to chyba było rozwiązanie lepsze od dzisiejszego, które jest chwiejne.
-
ja i Ty6.03.20096.03.2009Dzień dobry!
Szanowni Państwo, czy grzeczność językowa polega na tym, żeby do drugiej osoby zwracać się np. Ty, Tobie, przy jednoczesnym skromnym pisaniu o sobie np. ja, mój (chodzi mi o pisownię wielką bądź małą literą)? I czy np. takie zdanie jest dopuszczalne: „Cześć, czemu Cię wczoraj nie było, a Ja czekałem pod blokiem na Ciebie?”?
Z góry dziękuję za odpowiedź i pozdrawiam. -
jedynka i Jedynka15.06.200415.06.2004Jak zapisać poprawnie: „W zawodach wygrali uczniowie z «jedynki»” czy „…z «Jedynki»”? Chodzi o Szkołę Podstawową nr 1. Jaka tu obowiązuje zasada?
Halina Mastalska
-
Krótko i węzłowato 6.04.20166.04.2016Szanowni Państwo,
skąd wzięło się określenie krótko i węzłowato, tzn. dlaczego węzłowato przyjęło się jako wzmocnienie zwięzłości i krótkości? Mnie węzłowaty kojarzy się raczej tak, jak podano w SJP, czyli 'pełen węzłów', a więc raczej 'nierozwikłany, nierozwiązany, skomplikowany'.
Z wyrazami szacunku
Czytelnik
-
Kto komu kogo i gdzie protegował?29.09.201229.09.2012Czy konstrukcje: o tym, które co wczoraj widziało lub gdzie warto budować jakie połączenia są równie godne polecenia jak następujące: niezależnie od tego, co kto widział, niezależnie od tego, kto gdzie usiadł. Dwie pierwsze zmieniłbym tak: o tym, co każde z nas wczoraj widziało, jakie połączenia warto budować w poszczególnych…. Jeszcze mocniej kłuje mnie w oczy zdanie: „Wtedy opozycja nie będzie już wiedziała, przeciwko komu wychodzić na którą ulicę”. Choć akurat to byłoby trudniej zmienić.
-
Mieć pod ręką – tylko coś21.02.201921.02.2019Czy poprawne jest sformułowanie: Skoro mam Pana pod ręką, to….? Czy może odnosi się to tylko do rzeczy – mieć coś pod ręką dla przykładu. No i czy takie sformułowanie wobec osoby jest pozbawione uprzejmości?
-
Nagroda Nobla i Wyspa Św. Heleny18.12.200218.12.2002Dzień dobry! Mam następujące pytania:
1. Dlaczego odmiennie pisze się Nagroda Nobla i nagroda Pulitzera (wg słownika ortograficznego)? Nazwy obu nagród pochodzą od nazwisk fundatorów, skąd więc ta różnica?
2. Jak zapisać skrót św. w nazwie geograficznej Wyspa Świętej Heleny – wielką czy małą literą?
Bardzo proszę o odpowiedź.
Łączę wyrazy szacunku
Magdalena Drukort
